Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, depremden etkilenen Gaziantep, Kahramanmaraş, Adıyaman, Osmaniye ve Kilis’te hasar tespit çalışmalarının tamamlandığını, diğer illerde de yüzde 90 seviyesine ulaştıklarını bildirdi.

Kurum, Gaziantep AFAD Koordinasyon Merkezi’nde düzenlenen 2. Türkiye Ulusal Risk Kalkanı Modeli Toplantısı’nın ardından yaptığı açıklamada, toplantının ilkinin geçen hafta Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan başkanlığında yapıldığını hatırlattı.

Akademisyenlerin uzmanlık dallarına göre 13 grup oluşturduklarını, sadece bu deprem değil bundan sonra ülkede oluşabilecek tüm risklere karşı bir kalkan oluşturmayı amaçladıklarını vurgulayan Kurum, şöyle konuştu:

“Burada yapılması gereken düzenlemeler, yönetmelikler, yeni kanun hazırlıkları dahil tüm hazırlıkları bilim insanlarımızın, kendi alanında yetkin uzman kardeşlerimizin fikirleri doğrultusunda yapalım istiyoruz. Bu toplantı bizim için de ülkemiz adına da çok kıymetli. 32 gündür tüm deprem bölgelerinde, afet alanlarında vatandaşımız, devletimiz el ele depremzede kardeşlerimizin yardımına koşmaktadır ve inşallah işi sonuna kadar da aynı anlayışla sürdüreceğiz.”

Enkaz kaldırma sürecine ilişkin öneriler

Depremden etkilenen 11 ilde çadır kentlerden konteyner kentlere geçiş ve kalıcı yerleşim alanlarıyla ilgili eş zamanlı çalışma yürüttüklerini aktaran Bakan Kurum, “Tabii enkaz kaldırma süreçlerimiz de 11 ilimizde eş zamanlı devam ediyor ve tüm çevresel tedbirleri de alarak ki bugün bunları da istişare ettik. Yani buradaki enkaz kaldırma sürecinde çevresel hangi tedbirleri almamız gerektiği, buradan çıkacak malzemelerin ülkenin ekonomisine, istihdamına nasıl katkı sunması gerektiğine ilişkin de görüşler, fikirler öneriler vardı ve bu önerileri de inşallah uygulamaya geçiyor olacağız.” dedi.

Yeni yerleşim alanlarını en doğru zeminde yapmak için çalıştıklarını anlatan Kurum, “Bu çerçevede de uzman bilim insanlarımızla, Maden Teknik Arama Genel Müdürlüğümüzle, AFAD’ımızla hep birlikte bir uyum içerisinde yeni yerleşim alanlarına ilişkin de süreçleri istişare edeceğiz ve alt gruplarımız kendi görev alanlarındaki önerilerini, fikirlerini paylaşacaklar ama bir taraftan da sahada aktif bir şekilde olacaklar çünkü bizim bekleyecek bir dakikamız, bir saniyemiz yok.” dedi.

Hasar tespit çalışmaları

Bakan Kurum, hasar tespit çalışmalarının da devam ettiğini belirterek sözlerini şöyle sürdürdü:

“Şu an sahada 7 bini aşkın uzmanımızla birlikte hasar tespit çalışmalarını fiilen yürütüyoruz ve deprem bölgesindeki illerimizde 5 milyon 4 bin 875 bağımsız bölümden oluşan 1 milyon 706 bin binada inceleme yapılmış durumda. Bu binalardan 821 bin 302 bağımsız bölümün acil yıkılacak, ağır hasarlı, yıkık veya orta hasarlı olduğunun tespitini yapmış olduk. Şu an itibarıyla Gaziantep, Kahramanmaraş, Adıyaman, Osmaniye ve Kilis olmak üzere beş ilimizde hasar tespit çalışmalarını tamamladık. Diğer illerimizde de yüzde 90 seviyesindeyiz. İnşallah önümüzdeki birkaç gün içerisinde diğer illerimizdeki hasar tespit çalışmalarını da tamamlayacağız. Tabii burada artçı depremler sebebiyle yeniden hasar tespiti çalıştığımız illerimiz, ilçelerimiz de mevcut.”

Hasar tespitini incelediklerinde yıkılan binaların yüzde 96,7’sinin 1999 öncesi yapılan yapılar olduğunu gördüklerini aktaran Kurum, şöyle devam etti:

“2002’de yapılan düzenlemeler sonrasında yıkılan yapılara baktığımızda sadece yüzde 3,3’ü olarak karşımıza çıkıyor. Bu da yapılması gereken çalışmaya ilişkin bize önemli bir veri veriyor. İnşallah bilim insanlarımızla, akademisyenlerimizle birlikte bu çalışmaları da yapacağız. Yeni yapılacak binalara ilişkin de bu çalışmaların çok önem arz ettiğini burada hep birlikte istişare etmiş olduk. Yapı denetime tabii olmayan, fay hatlarına yakın mesafede olan, nispeten zemin sıvılaşmasının daha yüksek olduğu yerlerde yoğun yıkımın yaşandığını da buradaki tespitlerimizde gördük. Hocalarımıza da bu durumu net bir şekilde aktarmış olduk.

Tarihiyle, kültürüyle, buradaki demografik yapıları koruyacak anlayışla şehirlerin doğasını koruyacağız, çevresini koruyacağız. İklim değişikliğine dirençli hale getireceğiz, afetlere dirençli hale getirebilecek anlayışla çalışmalarımızı yapacağız. Hep söylüyoruz, şehrin 50 yılını, 100 yılını planlayacak anlayışla bakıyoruz ve her şehrin kendine has yapısını, özgün kimliğini mimarisini, değerlerini koruyarak hareket edeceğiz. Sayın Cumhurbaşkanı’mızın ortaya koyduğu Türkiye Ulusal Risk Kalkanı Modeli kapsamında şehirlerimizi afetlere dirençli hale getirmek için de alt komisyonlarımızı belirlemiş olduk.”

Şehirleri afetlere dirençli hale getirecek 11 kurul belirlendi

Bakan Kurum, şehirleri afetlere karşı dirençli hale getirecek 11 kurulun Destek Hizmetleri ve Sosyal Politikalar, Deprem ve Yer Bilimleri, Hasar Tespit, Enkaz ve Atık Yönetimi, Şehirleri İnşa ve İhya, Kentsel ve Kırsal Dönüşüm, Mekansal Planlama, Yeni Yapı Teknolojileri, Coğrafi Bilgi Sistemleri ve Akıllı Şehirler, İklim Dostu Yeşil Dönüşüm, Kentsel ve Kırsal Altyapı, Tarihi ve Kültürel Miras ile Kriz Yönetimi ve İletişim isimleriyle kurulacağını söyledi.

Bu kurulların hangi konularda görev yapacağını açıklayan Bakan Kurum şöyle konuştu:

“Milletimiz müsterih olsun, biz daha önceki afetlerde Elazığ’da, Malatya’da, Kastamonu’da, Rize’de, Bartın’da, Antalya’da ve Muğla’daki yangınlarda ne yaptıysak bu afette de Sayın Cumhurbaşkanı’mızın liderliğinde vatandaşlarımıza verdiğimiz sözleri bilimin ışığında tutmaya devam edeceğiz. 2012’de kentsel dönüşüm sürecine başladığımızdan beri hem TOKİ’nin yaptığı sosyal konutlarımızla hem yapı denetim sistemiyle birlikte 3,3 milyon konutumuzun dönüşümünü yaptık. Başta Kahramanmaraş merkezli depremin yaşandığı 11 ilimiz olmak üzere ardından Marmara’mız, Ege’miz, ülkemizdeki tüm riskli alanlarda dönüşüm sürecini de yine bilim insanlarımızın ışığında onlarla birlikte yürütüyor olacağız.”

Kurum, deprem bölgesinde 9 Mart itibarıyla yaklaşık 34 bin konutun inşa sürecinin başladığını da kaydederek “Bundan sonraki süreç bundan önce olduğu gibi bilim insanlarımızla birlikte devam edecek ve evlatlarımıza, çocuklarımıza, yavrularımıza güvenlikli ve kimlikli şehirlerimizin inşasını hızlı bir şekilde gerçekleştireceğiz.” dedi.